2 Listopad. O. José Xifré, współzałożyciel i Przełożony Generalny

Streszczenie

Urodził się w Vic (Barcelona, Hiszpania) dnia 18 lutego 1817 roku. Wstąpił do seminarium w swym rodzinnym mieście w 1829 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w Rzymie dnia 16 lutego 1840 roku. Był jednym ze współzałożycieli Zgromadzenia Misjonarzy  i jego Przełożonym Generalnym, wybranym 1 maja 1858 roku i ponownie wybieranym na Kapitułach Generalnych w latach 1864, 1876 i 1888. Postać wielkoduszna i prostolinijna, motywowana szlachetnym idealizmem, pełna energii i ducha całkowitego poświęcenia. Jego inteligencja zawsze znajdowała się w służbie wiary, jego wola w służbie cnoty i serce oddane było ideałowi. Był to człowiek głębokiej wiary, rozmiłowany w Zgromadzeniu i Kościele. Od roku 1858 aż do śmierci utrzymywał stały kontakt z o. Założycielem, prosząc o rady w niezliczonych sprawach Zgromadzenia. O. Xifré nałożył mu obowiązek pisania Autobiografii (por. Aut 1), dokumentu o bezcennej wartości dla poznania życia O. Klareta i ducha klaretyńskiego. Po pracowitym życiu misjonarskim, związanym z zarządzaniem Zgromadzeniem, zmarł święcie w Cervera (Lérida, Hiszpania), dnia 3 listopada 1899 roku. Pozostawił po sobie głębokie fundamenty, ważne dla późniejszego rozwoju Zgromadzenia, pracując niezmordowanie nad jego ekspansją.

Oprócz licznych listów okólnych, opublikował Directori (1858), Cleri socius (1867), Espíritu de la Congregación (1867 i 1880), Duch Zgromadzenia Misjonarzy Synów Niepokalanego Serca Maryi (1892), Pomocnik Misjonarzy (1892-93) oraz traktat o Bożej Łasce  (1899). W czasie jego posługi rozpoczęto wydawać Biuletyn Zakonny, który następnie zmienił się w Roczniki Zgromadzenia, a także czasopismo mariańskie Tęcza Pokoju lub Niepokalane Serce Maryi, które na początku było Biuletynem Serca Maryi. 

Jego zarządzanie stanowiło decydujący etap w historii Instytutu Misjonarzy Synów Niepokalanego Serca Maryi. Był niewyczerpany w inicjatywach i ich realizacji. Ekspansja i konsolidacja Instytutu na tym etapie była fantastyczna. O. Xifré rozpoczął swoją posługę przełożonego generalnego z jednym domem – misją, złożonym z 12 członków. W chwili swej śmierci pozostawił Instytut doskonale zorganizowany, posiadający podwójną osobowość prawną, cywilną i kościelną, składający się z 1.782 członków działających w 61 domach, w Hiszpanii, Włoszech, Portugalii, Gwinei Równikowej, Chile, Meksyku i Brazylii.

******************

 

Zarząd Generalny  

Jego zarządzanie stanowiło decydujący etap w historii Instytutu Klaretynów. Był niewyczerpany w swoich inicjatywach i ich realizacji. W czasie jego posługi Zgromadzenie bardzo się umocniło i rozrosło w sposób spektakularny.

 W roku 1861 został utworzony nowicjat i seminarium w Vic. Nowicjat utworzono dla ojców i braci. O. Xifré poczynił pierwsze kroki, celem rozwiązania problemu, głównie związanego z przyjmowaniem do Zgromadzenia młodych studentów. O. Klaret, który zawsze patrzył z sympatią i czułością na nowicjat i seminarium w Vic, w roku 1862 napisał dla nich Regulamin. Tego samego roku o. Xifré opracował Instrukcję, uważaną za pierwszy dokument, dotyczący promocji powołań w Zgromadzeniu.  

Kontakty z O. Założycielem były bardzo częste i żywotne. O. Klaret śledził z bliska rozwój Zgromadzenia i był w nim obecny, pomimo swych obowiązków, jako arcybiskup i spowiednik na dworze królewskim. Wizytował domy w Vic i Gracia w roku 1859, 1860, 1862, 1864 i w Segowii w czasie letniego pobytu Królowej w La Granja. W czasie tych wizytacji przebywał z pozostałymi misjonarzami, jako jeden z nich. To właśnie o. Xifré polecił O. Założycielowi, na mocy cnoty posłuszeństwa napisać Autobiografię, aby miał on udział w formacji nowych apostołów. Dokończył ją w Madrycie i wręczył osobiście o. Xifré, w czasie podróży odbytej do Vic w roku 1862.

Odwołując się do postanowień Kapituły Generalnej w roku 1862 przyjęto przysięgę pozostania w Zgromadzeniu, poświęcenie i śluby zwyczajne, uznając studentów za nową kategorię członków Zgromadzenia. W roku 1865 została wprowadzona formuła ślubów zakonnych i postanowiono, że wszyscy członkowie będą składali śluby zakonne. Sam O. Klaret uczynił to przy końcu swego życia, 8 września 1870 roku w Fontfroide (Francja), na ręce o. Xifré.

Zatwierdzenie cywilne Instytutu, konieczne dla przyszłego rozwoju w Hiszpanii, uzyskano dość szybko, dnia 9 lipca 1859 roku. Kościelnego zatwierdzenia dokonał papież Pius IX, wyrażając aprobatę Instytutu poprzez przyjęcie ad experimentum jego Konstytucji dnia 22 grudnia 1865 roku. Ostateczna aprobata papieska została ogłoszona publicznie dnia 11 lutego 1870 roku.

Pierwsze domy w Ameryce zostały otwarte w Chile. 13 grudnia 1869 roku odpłynęli pierwsi misjonarze do Santiago de Chile. Na ich czele stał o. Pablo Vallier. Wkrótce po zainstalowaniu, odwiedził ich o. Xifré. W sumie odbył on trzy podróże wizytacyjne do Chile. O. Vallier rozszerzył Zgromadzenie w Chile, otwierając placówkę w La Serena w roku 1873. W roku 1876 został mianowany Wizytatorem.

Przyjęto także posługę nauczania szkolnego zgodnie z zaleceniem O. Założyciela. Gdy hiszpańskie urzędy cywilne udzieliły w roku 1885 pozwolenia na nauczanie szkolne, Zgromadzenie posiadało już szkoły w Segowii (Hiszpania, 1884), Toluca (Meksyk, 1884) i  Gracia (Hiszpania, 1885). W następnych latach otwarto kolejne szkoły w Hiszpanii w domach w Zafra, Alfaro, Calatayud, Medina de Rioseco, Las Palmas, Santa Cruz de Tenerife, Almendralejo, i w innych miejscowościach. O. Założyciel myślał szczególnie o wyznaczeniu braci do realizacji tej posługi, ale o. Xifré uważał za stosowne przeznaczyć do tego zadania także niektórych ojców. 

Zarówno O. Założyciel, jak i Zgromadzenie doznało licznych prześladowań. W czasie rewolucji z 1868 roku, O. Założyciel znalazł się na wygnaniu we Francji a o. Xifré musiał przedostać się przez Pireneje, aby szukać miejsca dla osób z Instytutu rozproszonych z powodu rozpętanego prześladowania przeciwko Kościołowi. W małej miejscowości Prades znaleziono do wynajęcia dom, który od dnia 2 lutego 1869 roku stał się centrum i sercem Instytutu. Później założono ośrodek formacyjny w Thuir (1871). Do domu w Prades dnia 23 lipca przybył O. Założyciel. Widział on wtedy proroczo Zgromadzenie rozprzestrzenione po całym świecie, a dla siebie przeczuwał bliską śmierć. Szybko, dnia 6 sierpnia, musiał opuścić swoich współbraci, szukając schronienia w klasztorze cystersów w Fontfroide, blisko Narbony. Po upływie wielu dni w niepewności, powolnej i ciężkiej agonii, O. Klaret oddał swego ducha Panu w tym klasztorze, dnia 24 października 1870 roku.

 

Nauczanie 

Nauczanie o. Xifré w Zgromadzeniu było bardzo szerokie i zróżnicowane. Skierował on do Zgromadzenia szereg listów okólnych, dotyczących fundamentalnych zagadnień naszego klaretyńskiego życia. Napisał także inne listy związane z konkretnymi okolicznościami, w jakich żyło Zgromadzenie w tamtych czasach. Napisał również szereg książek z dziedziny duszpasterskiej, celem ukierunkowania działalności naszych współbraci, a przede wszystkim bardzo ważną książkę pod tytułem Duch Zgromadzenia Misjonarzy Synów Niepokalanego Serca Maryi. Napisał tę książkę dla Misjonarzy Zgromadzenia, pragnąc pomóc im, aby byli „godni nosić ten zaszczytny tytuł i byli skutecznymi sługami Słowa Bożego”. We wstępie do książki umieścił następujący powód jej napisania: „Z pragnieniem wlania w was ducha Syna Serca Maryi”.

 

Zgromadzenie jest dziełem Bożym 

    Jest to punkt wyjścia i zasadniczy fundament przesłania, jakie znajduje się w książce Duch Zgromadzenia. O. Xifré był mężem głębokiej wiary i wierzył mocno, że Zgromadzenie jest dziełem Bożym, pracował dla niego i miłował go aż do śmierci. Mówił, że Zgromadzenie jest dziełem Bożym, „ponieważ jego założycielem jest Najprzewielebniejszy Ksiądz Arcybiskup, Antoni Maria Klaret, który w swojej gorliwości o chwałę Bożą i zbawienie ludzi, po przemierzeniu wraz z o. Avila wielu miast i miejscowości na Półwyspie Pirenejskim i Wyspach Kanaryjskich, został natchniony przez Boga, aby założyć Instytut lub Zgromadzenie pod nazwą MISJONARZE SYNOWIE NIEPOKALANEGO SERCA MARYI” (5, s. 9). Zamiarem O. Założyciela było założenie Zgromadzenia, które pod nazwą Synowie Niepokalanego Serca Maryi, miałoby za cel troskę o chwałę Bożą, uświęcenie swych członków i zbawianie ludzi po całym świecie. Na dowód tego „przytaczamy uczucia i postanowienia, jakie wyraził w swojej modlitwie w dniu, kiedy Dawca wszelkiego dobra natchnął go następującą ideą: Wspomagany waszą łaską, - mówił do Boga i do Najświętszej Panny Maryi i do współtowarzyszy, którzy go wyznaczyli, - utworzę to Zgromadzenie, w którym ja będę ostatnim i sługą wszystkich; a tym samym ucałuję ich stopy, będę służył do stołu i będę się uważał za najszczęśliwszego człowieka spełniając te zajęcia” (4, s. 13).

 

Wierność powołaniu

Wierność powołaniu nie jest zwyczajnym pozostawaniem w Zgromadzeniu aż do śmierci. Być wiernym nie jest jedynie kwestią czasu, ale jest jakością życia. Wierność powołaniu zakłada, że misjonarz prowadzi święte życie, przystosowuje się do niego w swych najbardziej radykalnych wymogach i jest ozdobiony cnotami odpowiednimi dla jego powołania. Jezus Chrystus i Jego Apostołowie są wzorami do naśladowania, i jeśli pragniemy być wiernymi powołaniu, musimy przezwyciężyć wszelkie sprzeczne z nim postawy i osiągnąć prawdziwie apostolski zapał. Jezus Chrystus, który nas powołał i posyła nas, ma być naszym wzorem, naszym mistrzem, naszym lekarzem, naszym Ojcem, przyjacielem i schronieniem w ucieczce. Apostołowie, bez względu na trudności, groźby i ofiary, włącznie z oddaniem swego życia, rozgłaszali Ewangelię po całej ziemi i dopiero po wypełnieniu zadania płynącego z powołania otrzymali obiecaną im przedtem wieczną nagrodę w niebie. 

 

Miłość do Zgromadzenia  

Dobrzy Synowie Zgromadzenia powinni go miłować z całego serca, z czułością i oddaniem. Powinni go kochać jak matkę, ponieważ ono jest jak matka, od której otrzymaliśmy niezliczone dobra, tak materialne jak i duchowe. Nie da się opisać tego, co Zgromadzenie, nie licząc się z poniesionymi ofiarami, uczyniło dla każdego ze swych synów. Aby należycie odpowiedzieć na tę ofiarną miłość, powinniśmy być mu wierni, zachowywać Konstytucje Zgromadzenia i pielęgnować cnoty potrzebne misjonarzowi.

 

BIBLIOGRAFIA

1. PALACIOS, J.M. Notas históricas sobre la formación en la Congregación, Rzym 1997.
2. RIBERA, R. El Rmo. P. José Xifré (biografia), Vic 1917.
3. SANZ, V. Huellas de Claret, Madryt 1997. 
4. XIFRÉ, J. Espíritu de la Congregación de Misioneros Hijos del Inmaculado Corazón de María (EPC), Madryt 1997.
5. XIFRÉ, J. Circulares w EPC, cz. II i w ColCC.